Doğalgaz Tesisatı Nasıl Yapılır?
Boru hattı taşımacılığı ile artan doğalgaz kullanımı evlerde ve birçok alanda en yaygın kullanılan ısınma ve kullanım aracıdır. Bu enerji kaynağını kullanmak için ilk olarak bir doğalgaz tesisatı döşenmesi gerekmektedir. Doğalgaz tesisatı nasıl yapılır? gerekli adımları yazımızda bulabilirsiniz.
Doğalgaz Nedir?
Uzun yıllardır oldukça fazla kullanılan doğalgaz, metan içeren yüksek oranda yanıcı bir hidrokarbon gazıdır. Yer kabuğunun derinliklerinde bulunur ve basınçlı yataklarda üretilir. Doğalgazı değerli hale getiren etkenler ise; düşük emisyon ile elde edilen yüksek yanıcılık etkisidir.
Doğalgazın Kullanım Alanları
- Isıtma amaçlı kullanım: Bölgesel ısıtma, merkezi ısıtma, bireysel ısıtma
- Mutfak amaçlı kullanım
- Sıcak su amaçlı kullanım
- Fabrikalarda kullanılan doğalgaz
- Ticari sektörler için kullanılan doğalgaz
- Elektrik üretim sistemlerinde kullanılan doğalgaz
- Araç ve motor yakıtı olarak kullanılan doğalgaz
- Sanayi ve üretim sistemlerinde kullanılan doğalgaz
Doğalgaz Tesisatı Yapımında Gerekli Malzemeler
Doğalgazdan güvenli bir şekilde faydalanmak için mutlaka işinde uzman ve tecrübeli firmalar ile çalışmalıdır. Döşenecek tesisat mutlaka projeye uygun olmalıdır. Tesisatın tüm ayarlamaları ve parçaları eksizsiz şekilde yapılmalıdır. TS ve TS EN standartlarına uygun parçalar kullanılmalıdır. Kurulum aşamasında gereken malzemeler şöyledir;
- Gaz Vanası
- Flex Hortum
- PPRC Boru
- Bağlantı Kelepçeleri
- Hortum Bağlantı Rekorları
- TE Bağlantı Rakorları
- KAS-Tak Daire İçi Tesisat Hortumları
- Hortum Kanalları ve Ek parçalar
- Basınç Regülatörü
- Kombi ve Isıtma Cihazları , vb.
Gaz Vanası: Gaz vanaları, doğalgaz tesisatında gazın geçişini kapatmak ve açmak için kullanılır. Bu vanalar gelişmiş teknoloji ile akış halindeki basıncı ve akışın hızını düzenleyebilir.
Flex Hortum: Flex hortumlar, dayanıklı, paslanmaz çelik ve esnek malzemelerden üretilen sızdırmaz ürünlerdir. Doğalgaz tesisatlarında kullanılan flex hortumlar, dayanıklılık ve sızdırmazlık açısından oldukça önemli bir değere sahiptir ve kullanım sağlığı açısından çok önemlidir.
PPRC Borular: PPRC boruları, 3 farklı hammaddeden üretilmektedir ve bu nedenle sıcak – soğuk su, içme suyu ve sıvı dağıtım tesisatları gibi farklı sistemlerde kullanılmaktadır. PPRC Borularının tercih nedenleri ise;
- Hafif ve pürüzsüz bir yüzeye sahip olması
- Sıvı geçişinin sağlandığı alanın kaygan olması
- Kireçleme ve paslanmaya karşı dayanıklı olması
- Diğer borulara göre oldukça hijyenik olması
- Montajının ve kullanımının kolay olması
Bağlantı Kelepçesi: Bağlantı kelepçeleri “P Kelepçe” veya “Takviyeli Kelepçe” olarak da bilinmektedir. Bağlantı kelepçeleri boruların sabitlenmesi ve tesisatın sağlamlığını dengelemesi için kullanılmaktadır.
Hortum Bağlantı Rekorları: Bağlantı Rekorları, kurulan tesisatın doğru ve düzenli bir şekilde çalışması için parçaları birbirine bağlayan elemanlardır. Bu Bağlantı Rekorları eğer doğru ve uygun seçilirse kullanıldığı sistemin güvenliğini oldukça fazla artırmaktadır.
Te Bağlantı Rekorları: Kurulacak sistemlerde, borular uzun bir hat boyunca ilerliyorsa tesisatın bütünlüğünü ve güvenliğini korumak için kullanılan bağlantı elemanlarına TE Bağlantı Rekoru denir. Te Bağlantı Rekorları boruları ve flexleri birbirine geçirmek için kullanılır.
Daire İçi Tesisat Hortumları: Kullanılacak doğalgazı dairelere ve kullanım alanlarına dağıtmak için tesisatlarda kullanılan hortumlardır. Bu hortumlar kullanım güvenliği ve sağlığı açısından, Avrupa Standartlarına uygun olarak üretilmelidir.
Hortum Kanalları ve Ek parçalar: Hortum kanalları sistemin kıvrımlı alanlarında kullanılmak için üretilmiştir ve sistemin daha kullanışlı olmasını sağlar. Hortum kanalları kullanılacağı yerlere göre isimlendirilir. Hortum kanalları ve ek parçaları şöyledir;
- L Köşe Hortum Kanalı
- Dış Köşe Hortum Kanalı
- İç Köşe Hortum Kanalı
- Duvar Geçiş Kapağı
- Körük
- Kanal Geçiş Kapakları
- Sayaç Kapama
- TE Kapama
- Açılı Dış Köşe
- Açılı İç Köşe
- Duvar Geçiş Kılıfı
Basınç Regülatörü: Tesisatlarda ortaya çıkan basıncın kontrol edilmesi için basınç regülatörü veya kontrol vanası kullanılmaktadır. Regülatörler, kontrol vanalarına göre daha uygun fiyatlı ve daha küçük boyutlarda malzemelerdir. Bu nedenle daire içi tesisatlarında rahatça kullanılmaktadır. Kontrol vanaları ise maliyet olarak daha pahalı ve boyut olarak daha büyüktür. Regülatörler, basit uygulamalar için tercih edilir. Kontrol vanaları ise kompleks uygulamalar için idealdir.
Kombi ve Isıtma Cihazları: Bu cihazlar kurulan sistemin kullanıma geçmesi için gerekli olan malzemelerdir. Kombi cihazları daire içinde doğalgaz kullanımını sağlarken, ısıtma cihazları ise sıcak suyun kullanımına yönelik cihazlardır.
KAS-TAK Doğalgaz Tesisatı malzemeleri için; https://kas.com.tr/prod-category/kas-tak-daire-ici-tesisat/ sayfasına göz atabilirsiniz.
Doğalgaz Tesisatlarının Döşenmesi
Doğalgaz tesisatı projelendirme sonrasında ilk olarak vana ve borular için geçiş alanları planlanır. Duvarların delineceği alanlar projeye göre delindikten sonra, daha önce ölçüleri alınan borular ve kelepçeler sabitlenir. Daha sonra eğer doğalgaz enerji sistemi olarak kullanılacaksa, doğalgazı yakmaya yarayan cihazlar yerleştirilir ve son olarak bağlantıların güvenliği test edilir.
Daire İçi Doğalgaz Tesisatı
Daire içi doğalgaz tesisatı evlerde kullanım kolaylığı ve çevre dostu olması nedeniyle oldukça çok tercih edilmektedir. En önemli kullanım amacı ise sıcak su ve ısınma imkanını sunmasıdır. Evlerimizde kullandığımız doğalgaz, daire içi doğalgaz tesisatı ile bina kapısından ana vana aracılığı ile ocak ve ısıtıcı gibi birçok cihaza ulaşır. Daire içi doğalgaz tesisatlarında borular dairelerin içerisine projeye uygun, planlı ve göz yormayacak şekilde döşenmelidir. Kullanıma başlamadan önce ise aboneler ruhsat ve üyeliklerini gerçekleştirmiş olmalıdır.
Daire İçi Doğalgaz Tesisatında Kullanılan Malzemeler
- Ana Kesme Vanası
- Gaz Dağıtım Borusu
- Sayaç Bağlantı Hattı
- Cihaz Bağlantı Hattı
- Kolon Borusu
- Tüketim Hattı
- Atık Gaz Sistemleri
- Ayrım Hattı
Doğalgaz Tesisatının Aşamaları
Proje Aşaması: Doğalgaz tesisatlarının ilk aşaması proje aşamasıdır. Bu aşamada tesisatın döşeneceği alanda keşif yapılır ve belirli alanlar işaretlenir. Mühendis tarafından hazırlanan proje ile tesisat döşeme aşamasına başlanır.
Döşeme Aşaması: Proje aşamasından sonra, tesisatın güvenli ve emniyetli şekilde döşeme işlemi başlar. Döşeme sırasında yukarıda bahsedilen malzemeler ile döşeme işlemi gerçekleştirilir. Projeye uygun adımlarla döşenen tesisat, mühendisin (gaz dağıtım) kontrolünde denetlenip, onaylanması ile kullanıma açılır.
Doğalgaz Borularının Döşenmesinde Dikkat Edilecek Unsurlar
Kullanım kolaylığı açısından oldukça fazla tercih edilen doğalgaz sistemleri, kullanırken ve yaptırırken dikkat edilmesi gereken bir enerji sistemidir. Doğalgaz tesisatında başlıca dikkat edilmesi gereken unsurlar;
Boru hatları kolay ulaşılabilir olmalı, gerektiği durumlarda kolayca müdahale edilebilmelidir.
Bağlantı ve kesişme alanları macun, keten, teflon bant ve ilaç (gaz dağıtım firması hangisine izin veriyor ise) kaplanmalıdır.
Ana gaz borusu ve ana kapama vanası darbe almayacak şekilde monte edilmiş olmalıdır.
Tesisatta kullanılan vana küresel vana olmalıdır.
Çelik hammaddeler ile yapılan gaz taşıyıcı borular, bir tehlike anında kolay ulaşılabilir olmalıdır.
Kullanılan borular Bağlantı Kelepçeleriyle sabitlenmelidir.
Borular paslanmalara dayanıklı malzemelerden üretilmiş olmalıdır.
Olası bir tehlikeyi engellemek için doğalgaz tesisatı, elektrik tesisatından uzağa döşenmelidir.
Doğalgaz tesisatları mutlaka dağıtıcı firmanın yönetmeliğine uygun şekilde döşenmelidir.
Doğalgaz Sayaç Montajı
Doğalgaz sayaçlarında esnek bağlantılı ürünler kullanılarak, sayaç bağlantılarından oluşan gerilme önlenmelidir.
Olası bir tehlike anı için TS EN 331 standartlarına uygun Gaz Kesme Vanası konulmalı ve ortalama 150 – 220 cm (gaz dağıtım firmasının belirttiği yükseklik dahilinde) yüksekliğe monte edilmelidir.
Monte edilen sayaçlar duvardan ve döşemeden 2 cm boşluk bırakılarak konsollar ile montelenmelidir.
Doğalgaz Tesisatı Döşeme Fiyatları
Doğalgaz tesisatları döşenecek alana ve plana göre fiyat değişikliği göstermektedir. Birçok firma döşeme için farklı fiyatlar üzerinden ilerler fakat burada önemli olan fiyatın uygunluğu değil, kullanılan malzemenin kalitesi ve yapan firmanın alanında uzman olmasıdır. Doğalgaz tesisatı döşeme fiyatları, pek çok etkene göre değişiklik göstermektedir. Bu yazımızda doğalgaz tesisatı nasıl yapılır adımlarını öğrendiniz. Blog sayfamızdaki diğer makalelerimize de göz atabilirsiniz.